Привлечноста кон злото или гледањето на убавото во морално грдото е омилениот концепт на Линч, кој често го развивал преку неговата филмска и сликарска работа. Сè кулминираше со волшебна естетика во продолжението на серијата „Твин Пикс - Враќањето“ во осмата епизода од продолжението на серијата.
БЕТИЕ НА ЗЛОТО
Повторното создавање на познатата атомска бомба „Троица“ се претвори во нова реалност со идентичен датум и време на детонација, што беше извршено во пустината Џорнада дел Муерто (16 јули 1945 година во 5:29 часот). Експлозијата на нуклеарната бомба на Линч ни нуди спектакуларна сцена во која огромно море од облаци, слични на формациите што го опкружуваат вообичаениот облак од печурки, лебди над непознат пустински пејзаж. Таа вртлива маса потсетува на небесните океани кои ја опкружуваат планетата Соларис во истоимениот филм на Андреј Тарковски.
И додека камерата постепено ја зумира таа слика, наместо апокалиптичен пад, ги слушаме избезумените високи тонови на гудачките инструменти (Пендерецки Тренодија за жртвите на Хирошима), кои излегуваат од длабочините на белите лебдечки дамки кои сугерираат нуклеарна пепел. Како што камерата нè вовлекува сè подлабоко и подлабоко во „окото“ на експлозивниот вител, сè почнува да изгледа по малку како омаж на секвенцата од филмот на Кјубрик „2001: Одисеја во вселената“ кога Линч постепено воведува реални звуци на експлозија и додава боја. до самиот вител, заокружувајќи ја естетиката на деструктивната моќ и навестувањето на раѓањето на исконското зло.
Подолу гледаме женска хуманоидна форма (Џуди - олицетворение на концептот на самото зло) како лебди во темната празнина на вселената и исфрла млечно бела супстанца со топчиња слични на јајца. Во една сфера, камерата зумира лик што публиката веќе го знае. Тоа е слика на БОБ, некаква извртена персонификација на ЗЛОТО, што претставува продолжување на протокот на експлозијата низ просторот и времето. Таа слика не враќа во „окото“ на експлозијата, заслепувајќи го гледачот со својата силна светлина.
ИНТЕРВЕНЦИЈА НА ВОНЃАНСКИ СУШТЕСТВА
(СЕНИОРИТА ДИДО И ЏИНОТ)
Камерата потоа се превртува над разбрануваниот океан кон застрашувачката планина, на врвот од зградата во боја на хром со некоја непозната, вонземска архитектура. Без застанување, тој влегува во самата зграда преку мал вертикален отвор како оние што ја претставуваат препознатливата надворешност на готски замок. Во темна просторија ја сретнуваме госпоѓата Сењорита Дидо како седи на работ од креветот, додека до неа забележуваме огромна структура налик на ѕвонче, грамофон, светилка и постара личност со значителна висина (Џинот).
Во позадината на таа онирична средина се слушаат карактеристичните битови на музички број од првата половина на минатиот век. Одеднаш, големото ѕвоно почнува да испраќа монотони звуци, како некој предупредувачки аларм дека нешто се случува некаде. Гигантот оди во друга просторија што личи на театарска сцена (често се појавува во филмовите на Линч). На екранот започнува моментот на истата експлозија на атомска бомба што веќе можевме да ја видиме во линеарно време (нешто како филм во филм).
Во моментот кога на екранот се појавува кадар каде демонскиот ентитет (наречен Џуди) исфрла бела маса исполнета со орби (сее семе на ЗЛОТО) во темен простор, камерата застанува на ликот на БОБ во крупен план. . Се чини дека џинот разбира што мора да направи, тој почнува да левитира, додека златната топка постепено се материјализира од неговата глава. Движењето на топката го следи камерата, а како што се приближува, во неа ја забележуваме сликата на Лора Палмер, како контрапункт на БОБ во приказната за доброто и злото. Глупата слетува во рацете на Сењорита Дидо, која ја бакнува, симболизирајќи ја љубовта што тој и ја влева, испраќајќи ја кон необичен механизам што ја поминува низ сликата на платното кон планетата Земја. Ова е моментот на создавање на ДОБРОТО, како чин на интервенција на два вонземски ентитета во некој алтернативен универзум.
ПАРАДОКС НА КОПЕРС
Дејвид Линч сака да ни ја покаже појавата на борбата меѓу силите на доброто и злото, а оваа епизода може да одговори на мистеријата што се провлекува низ целата серија. Така, Џин ја создава Лаура Палмер и ја испраќа во нашиот свет со надеж дека ќе ја балансира нејзината мајка Сара, која е опседната од ЗЛО единаесет години по експлозијата на атомската бомба. Според принципите на монизмот, каде што злото и доброто се едно, се воспоставува рамнотежа.
Но, со појавата на БОБ се нарушува рамнотежата. Тој влегува во Лора што резултира со нејзина трансформација од добра девојка во проблематична, кога таа се свртува кон темната страна, води двоен живот, се дрогира и работи како проститутка. Потоа, БОБ го поседува и нејзиниот татко, наведувајќи го да ја убие својата ќерка, со намера да ја наруши рамнотежата на моќта меѓу Лаура и нејзината мајка Сара и со тоа целосно да ја воспостави доминацијата на злото. (БОБ е залутано зло и извршител, кој ги извршува целите на својот творец - Џуди)
Со текот на времето, главниот актер на филмот, агентот Купер, ја дознава целата сложеност на овие бизарни настани преку мистични искуства, обидувајќи се да го врати настанот на почеток и на тој начин да ја спаси Лора. На овој начин, тој всушност останува заробен во бескраен циклус, еден вид вечна јамка што е невозможно да се промени, бидејќи ако се обиде да стигне до „Примордијалното зло“ (што е Џуди) користејќи ја Лора што повеќе пати, тој создава универзум во кој тој всушност никогаш не стапнал во Твин Пикс. Во тој случај Лора би постоела само во некој алтернативен свет и поради „Куперовиот парадокс“ не би можела да се спротивстави на ЗЛОТО, односно на нејзината мајка која е опседната од демон.
Злото го зазема светот и во алегорискиот приказ на Линч за експлозијата на атомската бомба, се сугерира дека овој чин ја отворил Пандорината кутија која ја уништува цивилизацијата, почнувајќи од основната клетка на општеството, па се до нејзините најшироки слоеви.
Иако Линч не сака експлицитно да го открие секој детал од неговото создавање, врз основа на сите анализи можеме да претпоставиме дека во добро познатата сцена, за која се појавија многу полемики, Лора му ја шепна на агентот Купер бизарната и клучна реченица на целата серија: „Ме уби мајка ми“.
„Има надеж, бидејќи суштината на позитивноста е сè уште во нас. Тоа поле е многу помоќно од атомска или хидрогенска бомба. Ако имате цели групи кои шират мир, просветлувањето ќе се движи изотопски со брзина на светлината, па ако групата е доволно голема, може да ја смени колективната свест од темен, негативен облак во златен, блескав облак што секој би го почувствувал. Луѓето повеќе не би сакале да се самоповредуваат и да активираат бомби што би убиле милиони луѓе. Така можеме да имаме одличен свет за секого. Така нема да живееме во страв и негативност. Тоа е нешто за размислување. Секој човек има богатство во себе. Групите кои шират мир можат да влијаат на колективната свест на цела земја и на целиот свет. Тие можат да го направат светот убав“. (Дејвид Линч)
Дури и местата за стотиците нуклеарни тестови извршени по Втората светска војна беа избрани на места со извонредна природна убавина, како што се Маршалските Острови, кои претставуваат небесни места каде американската војска се надеваше дека нуклеарните експлозии ќе бидат исчистени од нивното зло во такви пејзажи на апсолутна убавина и невиност“.
Дејвид Линч внимателно го создава својот универзум во кој ги сместува своите ликови, го свиткува времето и што е најважно има многу силна база на приказни. Има изградена културна позадина во теозофијата, која претставува тип на филозофија заснована на мистериите на животот и природата, како и на самото потекло и цел на универзумот. Теозофијата учи дека сите религии содржат елементи на „древна мудрост“ и дека мудреците низ историјата ја држеле тајната на духовната моќ. Оние кои се просветлени со духовна мудрост можат да пристапат до трансцендентната реалност преку мистично искуство.
Гледањето на оваа серија низ призмата на теозофијата е само еден начин што ни овозможува да добиеме одговори за мистичноста на ликовите и настаните. Монизмот е исто така важен во креациите на Линч и е спротивен концепт на дуализмот. Во основа, дуализмот ни кажува дека човекот има двојна природа, додека монизмот обединува сè така што доброто и злото се само различни манифестации на истата оригинална „сила“ која е основа на целото постоење.
Боривој Вујиќ